Özbekistan'ın Ekonomik Büyümesi ve Gelecek Projeleri

ADB'nin Özbekistan'a Tahsisleri

Asya Kalkınma Bankası (ADB), Özbekistan'ın iklim uyumu reformları için 250 milyon dolar tahsis etti. Bu fon, ülkenin iklimle ilgili projelerini desteklemek üzere kullanılacak ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasına yardımcı olacaktır. Özbekistan, iklim değişikliği ile mücadelede önemli adımlar atmakta ve bu tahsislerin, ülkenin çevresel hedeflerine ulaşmasını hızlandırması beklenmektedir.

Altın İhracatının Artışı

Özbekistan, Ekim ayında 833 milyon dolar değerinde altın ihraç etti. Bu durum, ülkenin ekonomik büyümesine katkı sağlamakta ve döviz rezervlerini güçlendirmektedir. Altın, Özbekistan ekonomisinin önemli bir parçası olup, uluslararası piyasalardaki talep artışı ile birlikte, ülkenin finansal durumunu olumlu yönde etkilemektedir. Ekonomik büyümenin iki katına çıktığı kaydedilirken, bu tür stratejik ihracatların sürdürülebilirliği her zamankinden daha kritik bir hal almıştır.

Özbekistan ve Türkiye İşbirliği

Özbekistan, Türkiye ile ulaştırma, lojistik ve altyapı alanında gelecek vaat eden projelerin hayata geçirilmesi konularını görüşmektedir. Bu projelerin gerçekleştirilmesi, sadece iki ülke arasındaki ekonomik ilişkileri güçlendirmekle kalmayacak, aynı zamanda bölgesel işbirliğini ve ticareti de teşvik edecektir. Özbekistan, stratejik konumuyla önemli bir ticaret merkezi olma potansiyeline sahip ve Türkiye ile olan ilişkileri bu hedefe ulaşmasında önemli bir rol oynamaktadır.

1 – Asya Kalkınma Bankası (ADB), Özbekistan Hükümeti'nin iklim uyumuna yönelik kurumsal çerçevesini güçlendirme ve iklim değişikliğini hafifletme önlemlerini hızlandırma çabalarını desteklemek amacıyla 250 milyon dolarlık krediyi onayladı.

İklim Geçişini Hızlandırma Programı, Özbekistan Hükümeti'ni üç reform alanında destekliyor:

- kurumların ve devlet mali yönetiminin güçlendirilmesi;

- su ve toprak kaynakları yönetimi, tarım ve sosyal koruma sistemlerinde iklime dayanıklılığın artırılması;

- ulaştırma ve enerji gibi sektörlerde düşük karbonlu ekonomiye geçişin hızlandırılması.

"Program, savunmasız nüfusları desteklerken aynı zamanda ekonomiyi karbondan arındırmaya ve doğal afetlere ve iklim değişikliğine karşı dayanıklılığı artırmaya öncelik veriyor. Özbekistan ekonomisi en büyük enerji tüketicilerinden biri olduğundan program, hükümetin GSYİH birimi başına sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar yüzde 35 oranında azaltma çabalarını desteklemektedir. ADB Orta ve Batı Asya Genel Müdürü Yevgeny Zhukov, "Bu durumda, yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi ve enerji verimliliğinin arttırılması yoluyla azaltım sağlanacaktır" dedi.

"Özbekistan'ın su kaynakları iklim değişikliği ve verimsiz kullanım nedeniyle ciddi tehdit altında. Bu program, su güvenliğini sağlamak ve kırılgan ekosistemleri tehdit eden çölleşmenin hızlanmasıyla mücadele etmek amacıyla iklim değişikliğini de dikkate alarak sulama sistemlerinin modernizasyonu ve su kaynaklarının akıllı yönetimine yönelik yatırımları teşvik eden mevzuatın kabul edilmesini desteklemektedir." dedi ADB'nin Özbekistan'daki daimi ofisinin başkanı Lao-Araya.

https://www.gazeta.uz/uz/2024/11/19/otb/?

2 - On ayda Özbekistan'ın dış ticaret cirosu 54,36 milyar dolara ulaştı. Bu, İstatistik Ajansı'nın raporuna dayanarak Spot tarafından bildirildi.

Geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında bu gösterge yüzde 6,7 oranında arttı. Bu, ihracattaki önemli artışın (22,42 milyar dolar, yüzde +9,6) yanı sıra ithalattaki artıştan (31,92 milyar dolar, yüzde +4,7) kaynaklandı.

Özbekistan Ekim ayında da altın satışına devam ederek 833,4 milyon dolarlık altın satışı gerçekleştirdi. Yılın başından bu yana değerli metal ihracat hacmi 6,6 milyar doları aştı (yıllık bazda %3,5 düşüş).

Çin, Özbekistan'la ticarette ilk sırayı (10,23 milyar dolar) ve ana mal tedarikçisi rolünü (8,51 milyar dolar) koruyor. İkinci sırayı ise 9,69 milyar dolarla Rusya alırken, bu yönde ihracat (3,09 milyar dolar) ciddi oranda arttı.

Ayrıca Kazakistan (3,42 milyar dolar), Türkiye (2,42 milyar dolar) ve Güney Kore (1,65 milyar dolar) ilk beş dış ticaret ortağı arasında yer aldı, bu ülkelerle ticaret yavaşladı . Önemli ortaklar arasında Fransa, Afganistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Pakistan ile ticaret fazlası kaydedildi.

https://www.gazeta.uz/uz/2024/11/21/gold/?

3 - Devlet Başkanı son 5 yılda kabul edilen programların uygulanmasının nasıl sağlandığı konusuna değindi. Öncelikle Özbekistan ekonomisi iki katına çıkarak tarihi dönüm noktası olan 100 milyar doları aştı. Kişi başına düşen gelirin 3 bin dolara (2018'de 1 bin 600 dolar) ulaşması bekleniyor.

Dünya Bankası, Özbekistan'ın 2024 yılında Avrupa ve Orta Asya'da ekonomisi en hızlı büyüyen 3 ülke arasında yer aldığını duyurdu.

Yoksulluk oranı son 4 yılda yüzde 23'ten yüzde 11'e düştü. Bu yıl yüzde 9'a düşmesi bekleniyor.İhracat neredeyse iki katına çıkarak ilk kez 25 milyar doları aştı, altın-döviz rezervleri ise 40 milyar doları aştı. Yabancı yatırımların hacmi 6 kat arttı ve bu sayede 1,5 milyon yüksek gelirli istihdam yaratıldı. Yatırımların gayri safi yurt içi hasıla içindeki payı yüzde 30 düzeyinde sağlandı.

Enerji, kimya, havacılık, jeoloji, metalurji, makine mühendisliği, eğitim ve tıp gibi daha önce tamamı devlet mülkiyetinde olan alanlarda özel sektörün ve kamu-özel sektör ortaklıklarının açılması bunların gelişmesinde güçlü faktör olarak hizmet ediyor. Özellikle enerji alanında tam anlamıyla tarihi çalışmalar yapılıyor. Üretilen elektrik hacminin 1,5 kat artarak 83 milyar kilovat saate ulaşması da bunu açıkça ortaya koyuyor.

Son üç yılda toplam 2,7 milyon kilovatsaat kapasiteli 10 büyük güneş ve rüzgar santrali devreye alındı. Alternatif enerjinin payının geçen yıla göre 3 kat arttı, diye bildirdi Cumhurbaşkanının basın servisi.

https://xabar.uz/iqtisodiyot/ozbekiston-iqtisodiyoti-2-karra-osgani-qayd-etildi?

4 - "İngiliz-Türk Demiryolları Forumu" çerçevesinde Özbekistan Ulaştırma Bakan Yardımcısı Casurbek Çoriyev, Türkiye Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Enver İskurt ile bir araya geldi.

Görüşmede Enver İskurt Türkiye'de ulaştırma altyapısı alanında gerçekleştirilen ve planlanan büyük ölçekli projelere ilişkin ayrıntılı bilgi verdi. Özbekistan Ulaştırma Bakan Yardımcısı Casurbek Çoriyev, “İngiliz-Türk Demiryolları Forumu” kapsamında Türkiye Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Enver İskurt ile toplantı gerçekleştirdi. Toplantıda Enver İskurt, Türkiye'de ulaştırma altyapısı alanında hayata geçirilen ve planlanan büyük projeler hakkında ayrıntılı bilgi verdi.

Casurbek Çoriyev ise ikili işbirliği çerçevesinde yürütülen projelerin yanı sıra, ülkenin ulaşım ağının geliştirilmesinde önemli bir adım olacak Taşkent-Semerkant hızlı demiryolu inşaatına ilişkin çalışmaların gidişatı hakkında bilgi paylaştı.

Taraflar ayrıca ulaştırma lojistiği ve altyapısı alanında gelecek vaat eden ortak projelerin hayata geçirilmesi olanaklarını da tartıştı. Toplantı sonunda Casurbek Çoriyev, Akdeniz kıyısında yer alan Mersin limanını ziyaret ederek onun imkanları hakkında bilgi aldı. Özbekistan'ın Yakın ve Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Avrupa'daki komşu ülkelerle ticari ve ekonomik ilişkilerinin geliştirilmesinde kilit rol oynayan bu limanın etkin kullanımı konuları ele alındı.

https://uzdaily.uz/ru/uzbekistan-i-turtsiia-obsudili-realizatsiiu-perspektivnykh-proektov-v-oblasti-transportnoi-logistiki-i-infrastruktury/?

NOT:Bilgiler Taşkent Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği'nin kamuoyu ile paylaştığı bilgilerdir

BU KONULAR HAKKINDA DETAYLI BİLGİ ALMAK İSTERSENİZ DERNEĞİMİZLE İRTİBATA GEÇEBİLİRSİNİZ.