Kazakistan ve Özbekistan Sınırında Yeni Bir Endüstriyel İşbirliği Merkezi Kuruluyor

Yeni Bir İşbirliği Dönemi Başlıyor

Kazakistan ve Özbekistan, stratejik konumlarının getirdiği avantajlarla birlikte yeni bir endüstriyel işbirliği merkezi kurma yolunda önemli adımlar atmaktadır. Bu merkez, iki ülke arasında ticaretin ve işbirliğinin geliştirilmesinde önemli bir rol oynayacak. Özbekistan, Ocak 2025 itibarıyla dış ticaret ciro hedefini 4,5 milyar dolar olarak belirlemesi, bu işbirliğinin önemini bir kez daha ortaya koymaktadır.

Özbekistan'da Yabancı Yatırımların Artışı

Özbekistan, günümüzde 15,5 bin yabancı yatırımlı işletmeye ev sahipliği yapmaktadır. Bu durum, ülkenin yatırım çekme konusundaki başarısını göstermektedir. Kazakistan ile Özbekistan arasındaki işbirlikleri, Türk firmalarının da buradaki faaliyetlerini genişletmesine olanak sağlayacaktır. Özellikle Türk genetik firmalarının tohumculuğu geliştirme merkezi ile kuracağı işbirlikleri, tarım ve gıda sektöründe önemli yeniliklere kapı aralayabilir.

Otomotiv ve Mücevher Alanındaki İşbirlikleri

Özbekistan'da üç otomotiv sanayi işletmesinin özelleştirilmesi için yapılacak açık artırmalar, bölgedeki endüstriyel gelişime önemli katkılar sağlayacaktır. Ayrıca, önde gelen Türk mücevher firması Lizay Pırlanta ile işbirliği olanakları görüşülmesi, sektördeki yerel üretimin arttırılması açısından umut vericidir. İşbirlikleri, iki ülkenin ekonomik büyümesine ve sanayi faaliyetlerinin gelişmesine zemin hazırlayacaktır.

Sonuç olarak, Kazakistan ve Özbekistan arasındaki yeni endüstriyel işbirliği merkezi, sadece ticaretin değil, ekonomik gelişmedeki potansiyelin de en iyi şekilde değerlendirilmesine imkan tanıyacaktır. Bu işbirlikleri, iki ülkenin sınırlarını aşarak daha geniş bir bölgesel ekonomik entegrasyona katkıda bulunacaktır.

1 – Kazakistan ve Özbekistan sınırında endüstriyel işbirliği merkezi kurulacak. Kazinform uluslararası haber ajansının haberine göre, Kazakistan Parlamentosu milletvekilleri, "Kazakistan Hükümeti ile Özbekistan Hükümeti Arasında "Merkezi Asya" Uluslararası Endüstriyel İşbirliği Merkezi'nin Faaliyetlerini Düzenlemeye Dair Anlaşmanın Onaylanması Hakkında" yasa tasarısını onayladı. Kazakistan Ticaret ve Entegrasyon Bakanı Arman Şakkaliev, anlaşmanın Kazakistan ve Özbekistan arasındaki İkili İşbirliği Hükümetlerarası Komisyonu'nun 20. toplantısında alınan kararı uyguladığını belirtti. Merkez, Atameken (Kazakistan) ve Guliston (Özbekistan) kontrol noktalarının yakınında yer alıyor ve üretim tesisleri, depolar ve ulaşım altyapısını içeriyor. Bu sayede yük taşımacılığı hızlanacak, lojistik maliyetleri düşecek, tedarik zincirindeki katılımcı sayısı azalacak, ürünün tüketiciler için nihai maliyeti düşecek, teslimat hızı artacak ve "KuzeyGüney" koridoru içerisinde üretim iş birliği gelişecektir. Tesisin toplam alanı 100 hektar olup, bunun 50 hektarı Kazakistan, 50 hektarı ise Özbekistan sınırları içerisinde yer almaktadır. Belirli bir alana bölgesel endüstri bölgesi statüsü verilecektir.

https://kun.uz/news/2025/03/11/qozogiston-va-ozbekiston-chegarasida-sanoat-kooperatsiyasi-markazi-tashkil-etiladi

2-Ocak 2025'te Özbekistan'ın dış ticaret cirosu 4,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu durum, Ulusal İstatistik Komitesi'nin basın servisi tarafından sağlanan bilgilere atıfta bulunularak Review tarafından bildirildi. Ocak 2024'e göre rakamın 297,2 milyon dolar, yani yüzde 7,1 arttığı belirtiliyor. Dış ticaret cirosu içinde ihracat hacmi 1,3 milyar dolar (Ocak 2024'e göre %14,1 artış) ve ithalat hacmi 3,2 milyar dolar (yüzde 4,4 artış) olarak gerçekleşti. Raporlama döneminde -1,9 milyar dolar değerinde negatif dış ticaret dengesi kaydedildi.

İlk 20 büyük ticaret ortağı arasında 3 ülke (Afganistan, Kırgızistan ve Tacikistan) ile aktif dış ticaret dengesi bulunurken, diğer 17 ülke ile negatif dış ticaret dengesi devam ediyor. Özbekistan Cumhuriyeti dünyanın 154 ülkesiyle ticari ilişkiler yürütmektedir. Raporda, dış ticaret cirosunun nispeten önemli paylarının ÇHC'de (yüzde 22,1), Rusya'da (yüzde 17,7), Kazakistan'da (yüzde 7,0), Türkiye'de (yüzde 4,7) ve Almanya'da (yüzde 3,8) kaydedildiği belirtildi.

https://www.gazeta.uz/uz/2025/03/11/tsa/

3-Tohumculuğu Geliştirme Merkezi Müdürü Bunyod Mamarahimov, Türk Genetik firmasının yetkilileriyle bir araya geldi. Bu şirket, Türkiye'de tarımsal tohum ticaretinde lider oyunculardan biridir. Türkiye ve Avrupa ülkelerinde yetiştirilen yüksek verimli sebze ve yem bitkilerinin tohum üretiminde uzmanlaşmıştır. Girişimciler, sebze ve yem bitkileri tohumlarının üretiminin artırılması alanında işbirliği önerdi. Tohumculuğu Geliştirme Merkezi Müdürü Bunyod Mamarahimov ise Türk tarafına işbirliği şartları ve Özbekistan Cumhuriyeti'nin tohum üretim sektörünü düzenleyen yasal düzenlemeler hakkında bilgi verdi. Taraflar, karşılıklı yarar sağlayan işbirliğinin daha da geliştirilmesi konusunda mutabakata vardılar.

https://uzdaily.uz/ru/tsentr-razvitiia-semenovodstva-nalazhivaet-partnerstvo-s-turkish-genetik/

4-Ulusal İstatistik Komitesi'ne göre, 1 Mart itibarıyla Özbekistan'da kayıtlı yabancı yatırımlı işletme sayısı 15 bin 503'e ulaşırken, bu sayı bir ay öncesine göre 340 arttı. Bunlardan 4.011'i ortak girişim olup, 11.492'si ise tamamen yabancı kurucuların mülkiyetindedir. Yatırımcılarının ülkede aktif olarak iş geliştirdiği ülkeler arasında Çin, lider konumunu sürdürüyor. Mart ayında onun sayısı 109 adet artarak 3 bin 576'ya ulaştı. Rusya, Şubat ayına göre 43 adet daha fazla olmak üzere 3 bin 16 işletmeyle ikinci sırada yer aldı. İlk üçe ayrıca Türkiye de dahil edildi - 1899 şirket kayıtlı, onların sayısı bir ayda 30'a arttı.

Kazak yatırımcılar varlıklarını genişletmeye devam ediyor: Özbekistan'da şu anda onların katılımı olan 1.082 işletme bulunuyor; bu sayı bir ay öncesine göre 22 daha fazla.

https://uzdaily.uz/ru/v-uzbekistane-zaregistrirovano-155-tys-predpriiatiia-s-inostrannymi-investitsiiami/

5-Özbekistan Ekonomi ve Maliye Bakanlığı Daire Başkan Yardımcısı Şukhrat Matkarimov, Daire Birinci Müdür Yardımcısı Bakhtiyar Muhammedsaidov, Özbekistan Kuyumcular Derneği Başkanı Şakhrukh Tuyçiboev ve LIZAY PIRLANTA Yönetim Kurulu Başkanı Makhmut Serbes'in katılımıyla çevrimiçi toplantı gerçekleştirildi. Toplantıda, Özbekistan ve Türkiye hükümetleri arasında, Türkiye'nin ileri düzeydeki deneyimlerine dayanarak Özbekistan'ın altı sanayi sektörünün geliştirilmesini amaçlayan anlaşmaların hayata geçirilmesine yönelik tedbirler ele alındı. Özbekistan ve Türkiye hükümetleri arasındaki anlaşmalar, Türkiye'nin ileri düzeydeki tecrübesi dikkate alınarak Özbekistan'da şu altı sektörün geliştirilmesini öngörüyor: Mücevher, cam ve yapı malzemeleri üretimi, deri sanayi, ilaç ve mobilya üretimi. Görüşmelerde, Özbekistan Kuyumcular Birliği temsilcileri, ülkede kuyumculuk sektöründe yürütülen reformlar ve yaratılan fırsatlar hakkında bilgi sundular.

https://uzdaily.uz/ru/obsuzhdeny-perspektivy-sotrudnichestva-s-vedushchei-turetskoi-iuvelirnoi-kompaniei-lizay-pirlanta/

6 - Özbekistan Cumhuriyeti Devlet Varlıkları Yönetimi Ajansı, ülkenin otomotiv sektöründe önde gelen üç kuruluşunun (Uzsungwoo LLC, Avto Climate Control LLC ve Uz Truck and Bus Motors LLC) yetkili sermayelerindeki devlet hisselerinin satışına yönelik açık artırmaların başladığını duyurdu. Özelleştirme programı kapsamında Uzsungwoo Limited Şirketi'nin kayıtlı sermayesindeki devlet payının %50'si, Avto Climate Control Şirketi'nin kayıtlı sermayesindeki devlet payının %100'ü ve Uz Truck and Bus Motors Şirketi'nin kayıtlı sermayesindeki devlet payının %34,2'si açık artırmaya çıkarılıyor.

Özelleştirme danışmanlığını ise sektör yaklaşımına uygun şekilde satış sürecine destek vermekten sorumlu Portfolio Investments üstleniyor. 2011 yılında kurulan Uzsungwoo, otomotiv sektörüne yönelik metal parçaların önde gelen üreticilerinden biridir. Tesis, JSC Uzavtosanoat ve Güney Koreli şirketler Sungwoo Hitech Co Ltd ve I-Zone Co Ltd'nin katılımıyla kurulmuştur.

Yıllık 120.000 takım parça üretme kapasitesine sahip olan şirketin bünyesinde 1.000'den fazla kişi çalışıyor. 2022 yılında Orta Asya ve BDT ülkeleri için benzersiz olan sıcak damgalama teknolojisi burada kullanılmaya başlandı. Tesiste Chevrolet Cobalt, Gentra, Tracker ve Onix araçlarına ait parçalar üretiliyor. Yetkili sermaye: 14 milyon ABD doları. Avto Climate Control şirketi 2010 yılında Uzavtosanoat JSC ve Güney Koreli ERAE CS LIMITED ortaklığıyla kuruldu. Ana faaliyet konusu otomobiller için ısıtma ve soğutma sistemleri üretimidir. Kayıtlı sermaye: 12.592,9 milyon sum. 2009 yılında kurulan Uz Truck and Bus Motors, MAN ve HOWO (Sinotruk) markaları altında kamyon ve binek araçlar üretiyor. Şirketin model yelpazesinde 5 ila 70 ton taşıma kapasiteli çekiciler, damperli kamyonlar, panelvanlar ve özel ekipmanlar olmak üzere 60'ın üzerinde kamyon çeşidi ile şehir içi ve şehirlerarası otobüsler yer alıyor. Yetkili sermaye: 32,8 milyon avro. Özelleştirme iki aşamada gerçekleşecek: İlgi Beyanı (Expression of Interest, EOI) ve Bağlayıcı Tekliflerin Sunulması (Binding Offer, BO). Katılım başvurularının 15 Nisan 2025 tarihine kadar yapılması gerekmektedir.

https://uzdaily.uz/ru/v-uzbekistane-startuiut-otkrytye-torgi-po-privatizatsii-trekh-predpriiatii-avtoproma/

NOT:Bilgiler Taşkent Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliği'nin kamuoyu ile paylaştığı bilgilerdir

BU KONULAR HAKKINDA DETAYLI BİLGİ ALMAK İSTERSENİZ DERNEĞİMİZLE İRTİBATA GEÇEBİLİRSİNİZ.